Ekshumacja

Ekshumacja to procedura, która budzi wiele emocji i pytań. Czym jest ekshumacja? Kiedy i jak można ją przeprowadzić? Jakie są koszty i formalności związane z ekshumacją? W tym artykule postaram się odpowiedzieć na te i inne pytania dotyczące ekshumacji zwłok i szczątków ludzkich.

Czym jest ekshumacja?

Ekshumacja polega na wydobyciu zwłok lub szczątków ludzkich z grobu lub miejsca tymczasowego pochówku w celu przeniesienia ich i pochowania w innym miejscu albo przeprowadzenia oględzin lekarsko – sądowych. Ekshumacja może być dokonana z różnych powodów, na przykład:

- na umotywowaną prośbę osób uprawnionych do pochowania zwłok za zezwoleniem właściwego państwowego inspektora sanitarnego,
- na zarządzenie prokuratora lub sądu,
- na podstawie decyzji właściwego państwowego inspektora sanitarnego w razie zajęcia terenu cmentarza na inny cel,
- na podstawie decyzji wojewody właściwego ze względu na miejsce położenia grobu, wydanej na wniosek Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej — Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu.

Kiedy i jak można dokonać ekshumacji?

Ekshumacja zwłok i szczątków jest dopuszczalna w okresie od 16 października do 15 kwietnia, we wczesnych godzinach rannych. Właściwy państwowy powiatowy lub graniczny inspektor sanitarny może dopuścić wykonanie ekshumacji w innym czasie niż określony powyżej przy zachowaniu ustalonych przez niego środków ostrożności. O ekshumacji należy też zawiadomić na piśmie zarząd cmentarza. Zwłoki osób zmarłych na choroby zakaźne, których wykaz ustala minister właściwy do spraw zdrowia, nie mogą być ekshumowane na umotywowaną prośbę osób uprawnionych do pochowania zwłok, przed upływem 2 lat od dnia zgonu.

Osobami uprawnionym do pochowania zwłok, które mogą złożyć wniosek o wydanie zezwolenia na ekshumację są:

- pozostały małżonek (a) osoby zmarłej,
- krewni zstępni (potomek w linii prostej: dziecko, wnuk, prawnuk itd.),
- krewni wstępni (przodek w linii prostej: rodzice, dziadkowie, pradziadkowie itd.),
- krewny boczny do czwartego stopnia pokrewieństwa,
- powinowaty w linii prostej do pierwszego stopnia,
- osoba dobrowolnie do tego zobowiązująca się.

Wniosek w sprawie wydania zgody na ekshumację oraz wystąpienia dotyczące warunków przeprowadzania ekshumacji należy kierować do:

- państwowego powiatowego inspektora sanitarnego lub państwowego granicznego inspektora sanitarnego, właściwego ze względu na lokalizację miejsca planowanej ekshumacji.